Các phong cách thưởng thức trà của dân ta ngày nay có khác gì với văn hóa uống trà xưa

Ở Việt Nam, trà được cho là xuất hiện trong hầu hết các hoạt động xã hội: từ đám cưới, sinh nhật đến lễ kỷ niệm và lễ nghi. Một tách trà nóng vào buổi sáng sớm sau khi ăn sáng, một số trà đá ở "quán cóc" - cửa hàng bên đường làm thay đổi trong khi chờ bạn, hoặc cả ngày làm lạnh trong một quán trà; Đó là cách trà xâm nhập vào cuộc sống hàng ngày của người Việt Nam.

Trà xưa

Ở chốn cung đình, các ông vua bà chúa xưa thưởng trà rất cầu kỳ và công phu, trà được ủ từ hôm trước, nước pha trà được hứng từ những giọt sương trên búp sen vào sớm hôm sau. Khi pha xong, trà được rót ra tách sứ long phụng, dâng bằng hai tay một cách cung kính lên “ơn trên”.

Ở chốn Thiền môn, trà được xem như vật phẩm tĩnh toạ, nên có câu: “trà vị, Thiền vị, thị nhất vị”, nghĩa là trà và Thiền là một. Cách uống trà của Thiền môn thể hiện rõ nét những triết lý tu học qua bốn chữ: Hòa (sự hòa hợp của thiên nhiên và con người), Kính (kính trọng sự tồn tại của vạn vật), Thanh (sự thanh khiết của vật chất và tinh thần), Tịnh (sự bình an của tâm hồn).

Ở nơi dân dã, không một ngôi làng Việt Nam nào thiếu quán cóc dưới gốc đa, với một ấm trà, vài chiếc ghế, một ống điếu thuốc lào, người uống trà có thể nhấm nháp thêm kẹo lạc, kẹo vừng, bánh đậu xanh…

Uống trà có thể là độc ẩm (uống một mình), đối ẩm (hai người) hoặc quần ẩm (nhiều người), nên người xưa có câu: “Trà tam, rượu tứ”. Mỗi độ Xuân về hay tiết Trung thu, các tao nhân mặc khách lại tụ họp cùng nhau thưởng trà, ngắm trăng, bình thơ. Mời trà và dùng trà cũng là cách để kiếm tìm tri kỷ, kết mối thâm giao.

Trà nay

Nước ta có rất nhiều vùng trà, loại trà. Trà nguyên thủy (hậu vị) là loại trà mộc không ướp hương, nhiều người sành trà cho rằng như vậy mới cảm nhận được hương vị nguyên sơ. Trà thanh hương được ướp với nhiều nguyên liệu khác nhau như trà sen, trà nhài, trà sói…, thường được dùng để tiếp đãi khách quý. Người Bắc thích hàn huyên bên ấm trà nghi ngút khói, người Nam lại thích thú với ly trà đá mát lạnh để vơi đi mệt nhọc. Tùy khẩu vị và vùng miền, mỗi người lại chọn cho mình một cách thưởng trà khác nhau.

Ngày nay, người sành trà Việt giờ không chỉ uống trà tại gia mà còn tìm đến các quán trà và những nhà hàng chay để thưởng thức vị trà tinh túy. Có thể kể đến nhà hàng chay Thiện Phát - điểm hẹn của không ít người đam mê món ăn chay và Thiền trà, bởi không gian tĩnh tại cùng những bản nhạc Phật du dương khiến tâm hồn thêm thanh tịnh, vứt bỏ xô bồ để lắng lòng thưởng thức những chén trà mạn, trà cung đình, trà hoa thanh khiết, hòa quyện tuyệt vời với các món ăn chay tinh tế và bổ dưỡng cho sức khỏe.

Một phương thức thưởng thức trà nổi tiếng ngày nay là: Trà trên đường phố

Không chỉ ở nhà mà còn trên đường phố uống trà của người Việt Nam. Trà được bán phổ biến trong "quán cóc" - hoặc những người bán hàng rong - có thể dễ dàng được tìm thấy ở phía trước cổng của bến xe buýt, nhà ga xe lửa, trường học, văn phòng hoặc thậm chí ở một số góc trong những con hẻm yên tĩnh. "Quán cóc" với trà nóng nóng hoặc lạnh là một phần thú vị của nền văn hoá đường phố Việt Nam, nơi mà mọi người, đặc biệt là công nhân và sinh viên, thường phải nghỉ ngơi một thời gian ngắn trong thời gian lao động cạn kiệt, chờ bạn bè hoặc đón trẻ sau giờ học. "Quán cóc" kết nối mọi người, từ người lạ họ trở thành bạn bè, chia sẻ câu chuyện và nghe tin tức mới nhất xảy ra trong khi hút thuốc lá hoặc có một số kẹo đậu phộng.

Ngày nay nổi tiếng với các quán " trà cóc" bên ven đường được giới trẻ ưa chuộng  

Trong thời gian gần đây, thanh thiếu niên Hà Nội đã tìm ra một xu hướng mới: tập trung và thư giãn với loại "quán trà" mới gọi là "trà chanh", hay "trà với chanh tươi". Một ít ghế bằng nhựa ngắn, một đĩa nhỏ của hạt hướng dương rang, và chắc chắn, một ly trà chanh cho mỗi; Những người đó đủ để mọi người có một thời gian tuyệt vời ở một mức giá rất thấp. "Trà Chanh" rất phổ biến đến nỗi nó thậm chí trở thành một từ lóng được nhiều người trẻ sử dụng rộng rãi đề cập đến "hang out". Nơi chật hẹp nhất và thú vị nhất để thưởng thức trà chanh nằm ở khu vực xung quanh nhà thờ Saint Joseph, nơi sẽ có cơ hội tiếp cận gần gũi với cuộc sống hàng ngày của người Hà Nội trẻ, lắng nghe những cuộc nói chuyện về những sự kiện nóng hổi nhất, thời trang Mơ hồ, công nghệ và bất kỳ tin đồn nào mà ta có thể nghĩ đến!